روسیه از جمله کشورهای فعال در عرصه خودروسازی محسوب می‌شود. سابقه تلاش‌های خودروسازی در این کشور به دوران امپراتوری این کشور باز می‌گردد. در اوایل قرن نوزدهم، ایوان پلژنف، مهندس مکانیک روس نخستین پیشرانه بخار دو سیلندر جهان را اختراع کرد. نخستین اتومبیل بنزینی تولید شده در روسیه، در سال ۱۸۹۶ توسط کارخانه Yakovlev & Freze ساخته شد.

صنعت خودروسازی جزو صنایع اصلی این کشور محسوب می‌شود، به طوری که ۱% از کل نیروی کار شاغل در این کشور یعنی ۶۰۰هزار نفر، در این حوزه مشغول به فعالیت هستند. میزان کل تولیدات خودرویی در روسیه در سال ۲۰۲۱ برابر با ۱,۵۶۶,۳۱۷ دستگاه انواع خودروی سبک و سنگین است که آن را در جایگاه ۱۳ در بین تمام کشورها قرار می‌دهد.

برندهای اصلی خودروسازی سبک روس، کارخانه‌های AvtoVAZ و GAZ بوده و معروف‌ترین خودروسازی سنگین،  KamAZ است.

در حال حاضر آوتوواز بزرگ‌ترین خودروساز روسیه به حساب می‌آید. این شرکت نه‌تنها به‌خاطر میزان تولیدات سالانه بلکه به‌خاطر رکورد فروش خودرو در یکسال معروف است. همین دستاوردهای قوی باعث شده که این خودروساز بومی روس در صدر تولیدکنندگان خودرو قرار بگیرد. پس از آن، آوتوتور دومین خودروساز بومی روسیه به لحاظ میزان تولید محسوب می‌شود.

این دو خودروساز درمجموع حدود ۱۰% از کل تولیدات خودرو در روسیه را به خود اختصاص داده‌اند. پس این دو خودروساز، آوتوفراموس قرار دارد که به مونتاژ خودروهای رنو می‌پردازد

۱. AvtoVAZ

• بنیان‌گذار: گروه رنو
• تأسیس: ۱۹۶۶

آوتوواز در سال ۱۹۶۶ توسط دولت شوروی و به‌عنوان یک خودروساز دولتی ایجاد شد. این شرکت در دهه ۱۹۹۰ خصوصی شد. در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در روسیه و همچنین دومین تولیدکننده بزرگ در تمام اروپای شرقی است. اکثریت سهام این خودروسازی (۶۷.۶۱%) بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ در اختیار گروه خودروسازی رنو قرار داشت، تا اینکه در ماه مه ۲۰۲۲ دوباره تحت تملک دولت روسیه قرار گرفت. خود این شرکت نیز تحت نظر هلدینگ خودرویی لادا اداره می‌شود. آوتوواز همیشه به‌خاطر تولید سری خودروهای پرچم‌دار لادا شناخته شده است. این شرکت از دسامبر ۲۰۱۹ تا اوت ۲۰۲۰ خودروهای نیوا را تحت برند شورولت به فروش می‌رساند.  تولیدات آوتوواز و به ویژه لادا، شاید به زیبایی خودروهای آلمانی نباشند و اما خودروهای قابل اعتمادی هستند که برای دهه‌ها مورد استفاده خانواده‌های روسی قرار می‌گیرد. آوتوواز در سال ۲۰۲۱، ۵۶۳۳۳۷ دستگاه خودرو تولید کرده است.

فهرست معروف‌ترین مدل‌های تولیدی آوتوواز:

• لادا نیوا: شامل خودروهای خارج جاده‌ای مانند VAZ-2121, VAZ-2131 و لادا ۴×۴
• لادا نیوا تراول: خودروی خارج جاده‌ای تولید شده از سال ۲۰۲۰
• لادا گرانتا: خودروهای جمع و جور شهری مانند VAZ-2190, VAZ-2191, VAZ-2192 و VAZ-2194
• لادا لارگوس (Universal، Universal CNG، Cross، Cross CNG، Wagon، Wagon CNG،)
• لادا وستا (sedan، Cross، SW، SW Cross، CNG، Sport، SW Cross Black Limited Edition)
• لادا ایکس ری

۲. GAZ

• بنیان‌گذار: GAZ Group
• تأسیس: ۱۹۳۲

خودروسازی گاز (Gorkovsky Avtomobilny Zavod) که به انگلیسی گورکی ترجمه می‌شود، بخش جدایی‌ناپذیر صنعت خودروی دفاعی روسیه محسوب می‌شود. این شرکت یکی از بهترین کمپانی‌های خودروسازی روسیه است که بیشتر در زمینه تولیدات دفاعی فعالیت دارد. این شرکت از دوران پسا جنگ سرد، با قدرت هرچه تمام‌تر به تولید خودرو پرداخته‌ و بیش از ده میلیون وسیله نقلیه تولید کرده‌ است.

همان‌طور که گفتیم بیشترین شهرت گروه GAZ به خاطر تولید خودروهای نظامی و فعالیت در صنایع نظامی است، اما خودروی اخیر این شرکت هم که مشهور شده است، خودرویی مخصوص خانواده‌ها به حساب می‌آید.

این خودروساز در سال ۲۰۲۱ ۵۶۴۶۸ دستگاه خودرو تولید کرده است. از زمان پایان جنگ سرد، این شرکت تا حدودی تغییر سیاست داد و به‌آرامی به‌سمت تولید خودروهای تجاری حرکت کرد.

معروف‌ترین خودروهای تولیدی این شرکت عبارتند از:

مینی‌بوس و ون

• GAZelle NEXT
• GAZ-33023 GAZelle “Farmer”
• GAZ-33027 GAZelle

کامیونت‌های سبک وزن

• GAZ-2310 ″Sobol″ (۱ تن)
• GAZ-A32 GAZelle NEXT (1.3 تن)
• GAZ-A31 GAZelle NEXT (1.5 تن)

کامیونت‌های میان وزن

• GAZ-C41 GAZon NEXT – 4×2 (5 تن)

۳. KAMAZ

• بنیان‌گذار: Rostec
• تأسیس: ۱۹۶۹

کاماز یا کارخانه خودروسازی کاما، یکی از برجسته‌ترین تولیدکنندگان داخلی خودروهای سنگین در روسیه است. در حال حاضر، این شرکت ۱۳ کارخانه را مدیریت می‌کند که در زمینه نوآوری، توسعه، تولید و مونتاژ قطعات فعالیت می‌کنند.

کاماز به‌خاطر تولید وسایل نقلیله سنگین خیابانی، مانند اتوبوس، کامیون و تولید کامیون‌هایی با کابین سوار بر پیشرانه یا اصطلاحاً (cab-over) معروف است. این خودروساز علاوه بر ماشین، قطعات یدکی، پیشرانه و غیره را نیز برای خودروهای سنگین تولید می‌کند.

این برند از نظر تولید پیشرانه‌های دیزلی، جایگاه هشتم جدول جهانی را به خود اختصاص داده است. کاماز فعالیت‌های خود را تحت یک سرمایه‌گذاری مشترک روسی برای تولید وسایل نقلیه حمل و نقل عمومی با کیفیت در این کشور آغاز کرد. درحال حاضر، گروه Rostec اکثریت سهام آن (۴۹.۹%) را در اختیار خود دارد و پس از آن ۲۳.۵۴% سهام آن تحت مالکیت AvtoInvest Limited و ۱۵% سهام آن تحت مالکیت Daimler Truck قرار داشت. (سهام دایملر از سوی این شرکت در پی تهاجم روسیه به اوکراین به حالت تعلیق درآمد.)

کاماز در طول دهه‌های فعالیت خود، ده‌ها مدل کامیون و تراکتور تولید کرده که انواع چهار چرخ و شش چرخ متحرک را شامل می‌شود؛ در اینجا به معرفی چند دستگاه اکتفا می‌کنیم.

• KAMAZ 4326 4×4
• KAMAZ 43118 6×6
• KAMAZ 6560 8×8
• KAMAZ 5523 6×6
• KAMAZ 63968 Typhoon 6×6 Armored infantry transport

۴. NAMI

• بنیان‌گذار: دپارتمان علمی و فنی، VSNKh
• تأسیس: ۱۹۱۸

نامی بیشتر از تولیدکننده، نوعی شرکت تحقیق و توسعه در زمینه خودرو متعلق به فدراسیون روسیه است. این شرکت در توسعه صنعت خودروسازی روسیه تمرکز کرده است و از این جهت یکی از بهترین کمپانی‌های خودروسازی روسیه محسوب می‌شود.

خودروی NAMI1 که توسط نامی توسعه داده شده است نخستین خودروی اتحاد جماهیر شوروی بود. دوران تولید خودرو از سوی این شرکت دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بوده و از دوران تا به امروز، این شرکت به معرفی پروتوتایپ و خودروهای مفهومی رو آورده است. نامی همچنین نقش مهمی در توسعه تراکتورها، ترولی‌باس‌ها (اتوبوس‌های برقی) و کامیون‌ها در دوران شوروی داشت. علاوه بر این، نامی همچنین خودروهای زرهی برای ارتش سرخ تولید کرده است. امروزه این شرکت همچنان با ایده‌های تجربی و روش‌های ساخت سر و کار دارد.

۵. UAZ

• بنیان‌گذار: Sollers JSC
• تأسیس: ۱۹۴۱

یوآز یا کارخانه خودروسازی اولیانوفسک یکی دیگر از خودروسازان بومی و از بهترین کمپانی‌های خودروسازی روسیه است که به واسطه تولید وسایل نقلیه آفرود معرف شده است. یوآز نیز مانند کاماز، در ساخت اتوبوس، کامیون، خودروهای شاسی‌بلند و وسایل نقلیه مشابه تخصص دارد.

کامیون UAZ-469 معروف‌ترین خودروی تولیدی یوآز است که در بسیاری از کشورها مشتری دارد و بسیار محبوب است. این کامیون نظامی نه‌تنها در سراسر روسیه که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این خودروساز در سال ۲۰۲۱، ۳۲۴۲۰ دستگاه خودرو تولید کرده است.

برخی از معروف‌ترین تولیدات آن عبارتند از:

شاسی‌بلند

• UAZ Patriot (UAZ-3163)
• UAZ Hunter- نسخه مدرن شده  UAZ-469B
• UAZ Pickup – نسخه پیک‌آپ پاتریوت